ENPRESA KONPLIZEAK ETA GENOZIDIOAREKIN ETA OKUPAZIOAREKIN IRABAZIAK DITUZTENAK:

ZARA

2025eko hasieran, Israelek Gazan palestinar herriaren aurka egindako erasoaldi genozidaren erdian, ZARAk orain arteko dendarik handiena ireki zuen Israelen: 4.500 m²-ko denda enblematikoa Tel Avivetik gertu dagoen Big Fashion Glilot konplexuan. Hedapen horrek ZARAk Israelekin dituen lotura ekonomikoak sakontzen ditu; izan ere, markak dozenaka denda ditu dagoeneko.

ZARAk Israelgo zapalkuntza erregimenarekin duen konplizitatea ez da hor geratzen. 2022ko urrian, Joey Schwebel, Trimera Brandseko presidenteak — ZARA frankizia israeldarrak — kanpaina-ekitaldi bat antolatu zuen bere etxean, Itamar Ben-Gvir Israelgo eskuin muturreko ministroari babesa emateko. Ben-Gvir, palestinarrak kanporatzeko, zibilen aurka tiro egiteko eta Gazari laguntza humanitarioa ukatzeko deia egin duena. Nazioarteko Justizia Gortearen (CIJ) kausan aipatua izan zen, Israel seguruenik genozidioa egiten ari dela erabaki zuena. Ekitaldiaren ondoren, Ben-Gvir-ek ZARA goraipatu zuen X-n (Twitter ohia): "ZARA, arropa ederra, israeldar ederrak".

2021eko ekainean, Vanessa Perilman ZARA Woman erakundeko diseinu-buruak eraso arrazista egin zion Palestinako herriari, Qaher Harhash modelo palestinarrari zuzendutako Instagrameko mezuetan. ZARAk adierazpen publiko ahul batekin erantzun zuen, komentarioetaz desjabetuz, baina benetako erantzukizunik hartu gabe eta neurri zehatzik hartu gabe.

2023ko abenduan, ZARAk "Jaka" izeneko publizitate-kanpaina ofentsibo bat argitaratu zuen, oihal zurietan bildutako manikiak eta eroritako estatuak erakusten zituena, Gazako genozidioan egunero ikusten diren hilerditan bildutako palestinarren antzeko irudi kezkagarriak. Nazioarteko haserrearen ondoren, ZARAk kanpaina gorde zuen eta "barkamena" argitaratu zuen, "gaizki-ulertua deitoratzen" zuela esanez, Israelgo apartheid erregimenarekin zituen lotura komertzial sakonak aztertzeko ezer egin gabe.

Aldi berean, ZARAk Sun Mizrahi modelo israeldarra aukeratu zuen 2024an bere kanpaina globalaren buru izateko eta, horrela, genozidio baten erdian Israelen irudia garbitzeko. Horren harira, Mizrahiko bozeramaile batek adierazi zuenez, "pozik dago gure herrialdearekin munduan hain identifikatuta dagoen aurpegi israeldarra izateagatik, batez ere horrelako garaietan".

Irene Pietropaoli doktoreak SOMOrentzat eta Al-Haqentzat egindako lege-azterketa baten arabera, mundu osoko enpresa-exekutiboak legez erantzule izan daitezke Israelen genozidioan duten konplizitateagatik. Txostenak honako hau ohartarazten du: "Enpresak ere izan daitezke Israelgo gobernuaren urraketen konplize, baita herrialdean merkataritza jarduerak garatzeagatik eta bere ekonomiari laguntzeagatik ere, adibidez, genozidio bat egiten ari den gobernu bati zergak ordainduz.

ZARA eta Inditex-eko exekutiboek kontuan izan behar dute: Israelgo apartheid-arekin operatzeak eta elkartzeak, bere negozioari eragiteaz gain, legezko ondorioak ere izan ditzake.

Inditex ZARA, Massimo Dutti, Pull & Bear, Bershka, Oysho, Stradivarius eta ZARA Home enpresen jabea da. Denek Israelgo apartheid-ean lan egiten badute ere, ZARA da Inditex-en markarik nabarmenena eta estrategikoki kokatuena, eta, beraz, ZARAren boikot estrategikoko kanpainaren helburu nagusia da. BDS.